Pelaksanaan Perakaunan Akruan dan Penggunaan Maklumat Akruan dalam Sektor Awam di Malaysia: Impak terhadap Matlamat Pembangunan Lestari (Sustainable Development Goals, “SDG”) berdasarkan Maqasid Syariah

ABSTRAK

Tujuan: Kajian ini bertujuan untuk mengenal pasti sejauh mana pelaksanaan perakaunan dalam sektor awam di Malaysia dan penggunaan maklumat akruan tersebut dapat memberi impak terhadap pembangunan belanjawan, pengurusan aset dan liabliti, penzahiran akauntabiliti serta pengukuran prestasi. Impak tersebut juga dikaitkan dengan Matlamat Pembangunan Lestari (Sustainable Development Goals, “SDG”) berdasarkan Maqasid Syariah.

Metodologi: Kajian kualitatif ini menggunakan kaedah perbincangan kumpulan berfokus (Focus Group Discussion, “FGD”) bersama akauntan di kementerian dan Pihak Berkuasa Tempatan (PBT) di Malaysia. Analisis tematik digunakan untuk menganalisis data temu bual tersebut.

Dapatan: Kajian mendapati kementerian dan PBT yang terlibat lazimnya melaksanakan perakaunan akruan seperti termaktub dalam Pekeliling Perbendaharaan. Penggunaan maklumat akruan tersebut telah dimanfaatkan dalam pembangunan dan pengurusan belanjawan, pengurusan aset dan liabiliti tetapi sebaliknya dalam penilaian prestasi, namun masih membawa kepada penzahiran akauntabiliti yang baik dengan pelaporan yang lebih menyeluruh dan tepat. Melihat kepada strategi yang terdapat di dalam SDG dan elemen Maqasid Syariah, signifikan penggunaan maklumat perakaunan akruan adalah diakui menerusi impak penggunaan maklumat akruan tersebut. Kepelbagaian manfaat penggunaan maklumat akruan, secara tidak langsung impaknya, dapat menyokong usaha untuk merealisasikan SDG. Seterusnya, kedua-dua pihak kementerian dan PBT terbabit turut menyokong kepada rangka kerja pelaporan berintegrasikan SDG berlandaskan Maqasid Syariah sejajar dengan agenda nasional, Wawasan Kemakmuran Bersama (WKB) 2030.

Implikasi Praktikal: Kajian ini boleh dijadikan sebagai panduan kepada pihak berwajib untuk memastikan maklumat perakaunan akruan digunakan sebaik mungkin untuk membuat keputusan dalam pengurusan kewangan. Kajian ini mencadangkan latihan dan kursus berkaitan pelaksanaan perakaunan akruan dan penggunaan maklumat akruan secara berkala perlu terus dipertingkatkan. Seterusnya, pelaporan prestasi yang komprehensif berteraskan SDG berlandaskan Maqasid Syariah dilihat adalah relevan.

Keaslian/Nilai: Kajian ini membuktikan penggunaan maklumat akruan secara tidak langsung dapat memberi impak terhadap SDG berdasarkan Maqasid Syariah.

Kata Kunci: Perakaunan sektor awam, perakaunan akruan, Matlamat Pembangunan Lestari (Sustainable Development Goals, “SDG”), Maqasid Syariah.

ABSTRACT

Purpose: The current study aims to determine the degrees of accrual accounting implementation and accrual information usage in the Malaysian public sector with relevant impacts on budget development and management, asset and liability management, accountability disclosure, and performance measurement.

Methodology: The present study employed a qualitative methodology, namely focus group discussion to garner relevant insights from the accountants in Malaysian Ministries and Local Authorities (LA). Thematic analysis was subsequently conducted for interview data analysis.

Results: The findings revealed that accrual accounting was implemented as specified in the Malaysian Government Treasury Circular. Meanwhile, accrual information was employed in budget development and management and asset and liability management albeit less frequently in performance measurement. Accrual information usage contributed to satisfactory accountability disclosure through more comprehensive, accurate, and transparent reporting. Furthermore, accrual accounting usage produced significant positive impacts to realise sustainable development goals (SDGs) by incorporating Maqasid Shariah elements in accomplishing the national agenda of Shared Prosperity Vision 2030.

Practical Implications: The current study could guide relevant authorities to ensure effective accrual information application in financial management. This study also recommends continuous enhancement of periodic training programmes and courses on governmental accrual accounting implementation and accrual information usage. Additionally, comprehensive reporting of Maqasid Shariah-based SDG performance is highly emphasised.

Originality/Value: The present study demonstrated that accrual information usage positively impacted SDG achievement based on Maqasid Shariah.

Keywords: Public sector accounting, accrual accounting, SDGs, Maqasid Shariah.